Οι μύθοι γύρω από τους σαολίν μοναχούς

Οι βουδιστές πολεμιστές, τα εξαίσια κατορθώματά τους και οι θρύλοι που τα συνοδεύουν

Την ώρα που οι βουδιστές μαχητές περιβάλλονται εδώ και αιώνες με μια ατμόσφαιρα μυστηρίου, δέους και θαυμασμού, εμείς στη Δύση τους πήραμε μυρωδιά από την τηλεοπτική σειρά «Κουνγκ Φου» σχετικά πρόσφατα!

Η μακραίωνη ιστορία τους, οι διδασκαλίες τους, η εκπαίδευση και οι εντυπωσιακές επιδόσεις τους στον τομέα των πολεμικών τεχνών αποτέλεσαν και αποτελούν αντικείμενο θρύλου και λαϊκών δοξασιών, με τη φήμη τους να υπερβαίνει πια κάθε προηγούμενο. 

Αν και τα τρανά κατορθώματά τους ανά τους αιώνες ακροβατούν συχνά πάνω σε μια λεπτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ μύθου και πραγματικότητας, καθώς το τάγμα παραμένει ερμητικό και τα όσα εκτυλίσσονται πίσω από τις κλειστές πόρτες του ναού παραμένουν εκεί. 

Τα καλά κρυμμένα μυστικά λοιπόν του τάγματος των πολεμιστών μοναχών δεν έχουν διαρρεύσει ποτέ, κι έτσι οι γνώσεις μας γι’ αυτούς είναι αποσπασματικές, με την έλλειψη σοβαρής πληροφόρησης να καταλήγει φυσικά σε όλων των λογιών τους μύθους, που επιστρατεύονται για να καλύψουν το γνωσιακό κενό. 

Από τον 5ο μ.Χ. αιώνα που ιδρύθηκε το ξεχωριστό τάγμα μέχρι και σήμερα, πολλές ιστορίες κυκλοφόρησαν για τα αξιόλογα κατορθώματά τους, αν και οι παρακάτω είναι διαστρεβλωμένοι και τραβηγμένοι από τα μαλλιά μύθοι…

Οι τεχνικές πάλης των σαολίν προέρχονται από ζώα της Ινδίας

Ο ιδρυτής του μοναστικού τάγματος των σαολίν ήταν ένας βουδιστής μοναχός από την Ινδία, ο οποίος ήρθε στην Κίνα τον 5ο αιώνα για να διδάξει τον βουδισμό στους Κινέζους. Την ίδια στιγμή, η πολεμική τέχνη του κουνγκ φου, έτσι όπως εφαρμόζεται στην Κίνα τουλάχιστον, πρέπει να είναι ινδικής σύλληψης, όπως ισχυρίζονται τουλάχιστον μελετητές και ιστορικοί. Με μια μικρή ακόμα προσθήκη, δένει το γλυκό: ήταν ένας μυστικιστής δάσκαλος που κατέφυγε στον Ναό των Σαολίν και δίδαξε την πολεμική τέχνη στους μοναχούς, την οποία είχε σκαρώσει φυσικά από τις κινήσεις των ζώων για να της δώσει μια πιο νατουραλιστική αύρα (τεχνική του φιδιού, της τίγρης, του δράκοντα, της λεοπάρδαλης, του γερανού κ.λπ.). Σύμφωνα πάντως με τη γενικότερη επιστημονική συναίνεση, η παράδοση των σαολίν πηγάζει πιθανότατα από κάτι σαφώς λιγότερο πεφωτισμένο: το τάγμα ιδρύθηκε ως προσωπική φρουρά πολέμαρχου και οι τεχνικές μάχης προέρχονται από τα μέλη του. Κι έτσι το τάγμα δεν ήταν πιθανότατα παρά μισθοφόροι σωματοφύλακες που πήραν απλώς κάποια στιγμή τον δρόμο του θεού, μια σαφώς πιο γήινη εξήγηση για την καταγωγή τους…

Δεκατρείς μοναχοί σώζουν τον αυτοκράτορα

Ένας από τους παλιότερους (και γι’ αυτό «άπιαστους») μύθους των σαολίν σχετίζεται με ένα περιστατικό που φέρεται να συνέβη γύρω στο 621 μ.Χ. Ο αυτοκράτορας της Κίνας πολιορκούσε μια ανεξάρτητη πόλη όταν κατέφτασε σε βοήθεια όμιλος πολεμάρχων με 300.000 στρατό. Ο αυτοκράτορας ζήτησε τη βοήθεια των βουδιστών μαχητών και σύντομα στάλθηκε αποστολή 13 σαολίν. Οι μοναχοί αιφνιδίασαν λέει τον εχθρό σε μια καθοριστική στιγμή της μάχης και έσωσαν τον αυτοκρατορικό στρατό από τον αποδεκατισμό του! Σε μια μάχη βέβαια που πήραν μέρος εκατοντάδες χιλιάδες στρατιωτών δεν είναι εύκολο να δεχτείς ότι 13 νοματαίοι αποτέλεσαν το κλειδί για τη νίκη…

Ο υπόγειος εκπαιδευτικός λαβύρινθος 

Οι δυσκολίες της εκπαίδευσης και η ολοήμερη προπόνηση των μαχητών μοναχών έχουν πυροδοτήσει αρκετές υπερβολικές ιστορίες για το πρόγραμμά τους και ιδιαίτερα για τις τελικές εξετάσεις. Ο μύθος ισχυρίζεται ότι στα έγκατα του ναού υπάρχει ένας λαβύρινθος από ξύλινα ομοιώματα που οι εξεταζόμενοι οφείλουν να διασχίσουν. Πρόκειται για περιστρεφόμενα ανδρείκελα με κοντάρια διαφόρων μεγεθών που για να τα περάσει ο μοναχός οφείλει να χρησιμοποιήσει μεικτές τεχνικές πολεμικών τεχνών. Ο λαβύρινθος υποτίθεται ότι διαθέτει 36 ξύλινα ανδρείκελα και πολλά από αυτά φέρουν ακόμα και γυμνές λεπίδες, κάνοντας τις τελικές εξετάσεις ζήτημα ζωής και θανάτου…

Η προδοσία των ιερών όρκων και η ανταμοιβή

Ο Vaprapni είναι ο ινδουιστής θεός του πολέμου που έχει ενσωματωθεί στις λατρευτικές δοξασίες των σαολίν και έχει γίνει αντικείμενο ευρύτερης έρευνας από μια ιδιαίτερη ιστορία που έλαβε χώρα κατά τον 7 αιώνα μ.Χ. Ένας μοναχός λοιπόν, σωστός κινούμενος σάκος του μποξ στο μοναστήρι, ικέτευσε τον θεό να τον βοηθήσει για έξι μέρες. Ο Vaprapni εμφανίστηκε και τον ανάγκασε να φάει κρέας προκειμένου να τον συνδράμει, γεγονός που είναι ταμπού για τους χορτοφάγους σαολίν. Όταν ο άπειρος μαχητής συγκατατέθηκε στη δοκιμασία του θεού, μετατράπηκε σε τιμωρό και πλέον έδωσε πολλά χεράκια ξύλου στους συναδέλφους που τον εκφόβιζαν και τον τραμπούκιζαν καθημερινά. Ο μύθος μόνος παράξενος μπορεί να λογιστεί: γιατί δηλαδή η μακραίωνη παράδοση των σαολίν να χρειάζεται μια ιστορία στην οποία ανταμείβεται ο μοναχός για την προδοσία των ιερών του όρκων; Και μάλιστα για προσωπικό συμφέρον; 

Ο μάγειρας, ο γίγαντας και η φωτιά

Στα μέσα του 6ου αιώνα, οι σαολίν μοναχοί προσπαθούσαν να καταστείλουν την εξέγερση ενός αντάρτικου που ονομαζόταν «Κόκκινα Τουρμπάνια». Οι βουδιστές μαχητές απουσίαζαν λοιπόν από τον ναό τους όταν αυτός δέχθηκε επίθεση και ήταν το βοηθητικό προσωπικό που έπρεπε τώρα να τον υπερασπιστεί. Ένας από αυτούς ήταν ο μάγειρας Ji Nau Lou, ο οποίος μάθαινε την τέχνη των σαολίν μυστικά. Ο σεφ άρπαξε ένα κούτσουρο από τη φωτιά και με την απαράμιλλη λέει ικανότητά του έτρεψε τους εχθρούς σε φυγή. Σε άλλη εκδοχή του μύθου, ο μάγειρας μετατράπηκε σε γίγαντα, αν και τελικά αυτό εγκαταλείφθηκε από τα πρακτικά των σαολίν γιατί δεν φάνταζε πιστευτό… 

Ένας περίεργος τρόπος να στρατολογηθείς

Παραμένοντας στον 6ο αιώνα, θα δούμε άλλη μια σπουδαία ιστορία που παραμένει εντυπωσιακή, αν και για όλους τους λάθος λόγους. Ένας ινδός πρίγκιπας, ο Μποντιντάρμα (που άλλαξε το όνομά του αργότερα στο κινεζικό Ντα Μο), μετανάστευσε στην Κίνα για να ενταχθεί στις τάξεις των σαολίν, αν και όταν έφτασε λέει στον άλλοτε λαμπρό ναό, τον βρήκε σε κατάσταση διάλυσης. Απογοητευμένος και αποξενωμένος από τους μοναχούς, ο Μποντιντάρμα κατέφυγε σε γειτονικό σπήλαιο και άρχισε να διαλογίζεται. Ο διαλογισμός του κράτησε περισσότερο από εννιά σεληνιακούς κύκλους, ενώ στην άλλη εκδοχή του μύθου, περισσότερο από εννιά χρόνια! Ό,τι κι αν έκανε, οι μοναχοί εντυπωσιάστηκαν από την αφοσίωσή του και όχι μόνο τον κάλεσαν πίσω αλλά τον έκαναν και αρχηγό. Σύμφωνα με άλλη παράδοση, ο Μποντιντάρμα ήταν αυτός που μετέτρεψε τους βουδιστές μοναχούς σε μαχητές και σ’ αυτόν οφείλουμε το μοναστικό πολεμικό τάγμα των σαολίν…

Πώς να ξεφύγεις με στιλ

Στα μέσα του 16ου αιώνα, το μοναστήρι κλήθηκε για άλλη μια φορά σε βοήθεια, τώρα για να υπερασπιστεί την Κίνα από τις πειρατικές επιθέσεις των γιαπωνέζων κουρσάρων: 120 μαχητές σαολίν πολέμησαν τους πειρατές σε τέσσερις μάχες και στις τρεις πρώτες μέτρησαν μόλις τέσσερις απώλειες ανά μάχη. Στην τέταρτη όμως αποδεκατίστηκαν από τον εχθρό και γλίτωσαν μόλις τρεις, αν και σύμφωνα με την παράδοση ήταν ο κακός χειρισμός του κινέζου στρατιωτικού διοικητή και όχι σφάλμα του τάγματος. Όπως κι αν έχει, ο θρύλος αφορά στο πώς σώθηκαν οι τρεις σαολίν από τον χαμό. Πήραν λοιπόν καλάμια και θάφτηκαν από κάτω και κατά τη διάρκεια της νύχτας κατάφεραν να το σκάσουν. Ο μύθος είναι αρκετά παράξενος για τους υπερήφανους σαολίν, καθώς μια τέτοια πράξη θα λογιζόταν ολότελα αναξιοπρεπής…

Πώς να εγκαταλείψεις το τάγμα 

Το να εγκαταλείψει μαχητής σαολίν το τάγμα με έντιμους όρους (να μην τον πετάξουν έξω δηλαδή) μόνο εύκολο δεν ήταν. Γι’ αυτό και σκαρώθηκε ένας ιδιαίτερος τρόπος που αποδείκνυε ωστόσο ότι οι σαολίν που εγκατέλειπαν τον ναό παραείχαν γίνει καλοί στις πολεμικές τέχνες. Τρεις σαολίν που ήθελαν λοιπόν να παρατήσουν τη μοναστική ζωή (πάντα σε τριάδες για να μην είναι εύκολη η εγκατάλειψη) τα έβαζαν με 18 πεπειραμένους μοναχούς και η έκβαση της μάχης ήταν ο αποφασιστικός κριτής. Αν οι αποστάτες νικούσαν, κέρδιζαν την ελευθερία τους και το πράγμα παρέμενε φυσικά μυστικό, καθώς δεν ήθελε ο ναός να μάθει ο κόσμος ότι τρεις πρώην μοναχοί νίκησαν 18 από τους καλύτερους στις τάξεις τους. Σήμερα η αναβίωση επί σκηνής αυτού του μύθου αποτελεί ένα από τα στάνταρ νούμερα στο ρεπερτόριο των σαολίν…

Η περίεργη καταγωγή του τσαγιού

Άλλος ένας μύθος που σχετίζεται με τα χρονικά του Μποντιντάρμα, αν και αυτός είναι αρκούντως παράξενος για να μην περιγραφεί ξεχωριστά. Όπως είπαμε, ο ινδός πρίγκιπας παρέμεινε σε κατάσταση διαλογισμού για εννιά στάδια (είτε ήταν σεληνιακοί κύκλοι είτε χρόνια). Στο έβδομο στάδιο λοιπόν της οδύσσειάς του, ο Μποντιντάρμα ένιωσε τα βλέφαρά του να κλείνουν καθώς είχε περάσει πολύς καιρός από την τελευταία φορά που είχε αποκοιμηθεί (7 χρόνια;)! Για τον ίδιο ωστόσο ήταν τόσο απαράδεκτο το γεγονός που ξερίζωσε τις βλεφαρίδες του για να παραμείνει ξύπνιος. Όταν τα ξεριζωμένα ματοτσίνορα άγγιξαν το έδαφος, έδωσαν ζωή στα πρώτα δέντρα τσαγιού στην ευρύτερη περιοχή, λες και η Φύση θέλησε να τιμήσει τη θυσία του βουδιστή μοναχού. Για την ύπαρξη του συγκεκριμένου μύθου οι ακαδημαϊκοί αναλυτές έχουν καταλήξει ότι επρόκειτο για έναν χοντροκομμένο τρόπο ώστε να διατηρούνται περισσότερο τα αποθέματα τσαγιού της μονής: ποιος μοναχός θα λαχταρούσε να πιει τσάι όταν γνώριζε πώς αυτό έχει προέλθει από ανθρώπινες βλεφαρίδες;

πηγη